Tunezja – kuchnia tunezyjska, zakupy
Gdzie jeść?
Bez obawy można jeść w tanich tunezyjskich knajpkach. Zwykle dobra kuchnia jest tam, gdzie stołują się miejscowi. Obowiązuje prosta zasada – typowe dania kuchni tunezyjskiej – brik, paluszki Fatimy, kurczak z rożna, zupy – najlepsze są w małych, tanich knajpkach. Na ośmiornice, krewetki, ryby i dania kuchni międzynarodowej lepiej wybrać się do lepszej restauracji.
Co jeść w Tunezji?
Kuchnia tunezyjska jest dobra i tania, przeważają potrawy mięsne lub rybne spożywane z dużą ilością warzyw, zarówno gotowanych, jak i surowych. Nie jest to też kuchnia zbyt pikantna, chociaż używa się w niej dużo ostrej pasty z czerwonej papryki – harissy. Stosuje się ją jednak z umiarem. O prawdziwej mocy harissy można przekonać się jedynie na początku posiłku, kiedy podawana jest z dodatkiem oliwy na małym talerzyku dla zaostrzenia apetytu i poprawienia trawienia.
Brik – typowa przekąska tunezyjska – naleśnik z cienkiego ciasta z jajkiem, pietruszką, tuńczykiem lub krewetkami.
Mechouia – rodzaj sałatki z upieczonych na grillu bakłażanów, pomidorów, papryki, cukini, cebuli. Jarzyny roztarte są z oliwą i czosnkiem.
Salade tunisienne składa się z zielonej sałaty, pomidorów, ogórków, papryki i oliwek. Na wierzchu układa się plasterki jajek na twardo oraz kawałeczki tuńczyka lub krewetek.
Szorba – zupa z dodatkiem drobnego makaronu albo ziarenkami jęczmienia. Zwykle gotuje się ją na kurczaku.
Lalabi – typowa tunezyjska zupa z ciecierzycy. Dodaje się do niej chleb i harissę do smaku. Je się ją zwykle w porze lunchu.
Kammunia – rodzaj wołowego gulaszu przyprawionego dużą ilością kminku i innych orientalnych przypraw.
Kuskus tunezyjski – rodzaj drobnej kaszy z dużymi kawałkami duszonych warzyw, pomidorów, papryki, mięsa (lub ryby) i sosem.
Ryba z grilla – Ryby i owoce morza tradycyjnie grillowane najlepsze są w małych miejscowościach nadmorskich.
Tadżin – rodzaj zapiekanki z ziemniaków, sera, cebuli, mięsa, podawanej na ciepło lub zimno.
Oudnin el Kadhi – tradycyjne ciasteczka przyrządzane na bazie orzechów i miodu, smażone w oleju.
Bakława – rodzaj wschodniego, bardzo słodkiego ciasta z orzechami i migdałami.
Maroudh – ciasteczka daktylowe będące specjalnością Kairuanu i ulubionym smakołykiem Tunezyjczyków.
Zrir tunisienne – popularna przekąska, mieszanka różnych rodzajów orzeszków z rodzynkami.
Samsa delice – smażone na oleju rożki nadziewane różnego rodzaju suszonymi owocami.
Co pić w Tunezji?
Najpopularniejszym tunezyjskim napojem jest herbata z listkiem mięty, którą pije się często i wszędzie. Do posiłków pije się zwykle wodę z kranu lub wodę mineralną i różnego rodzaju napoje gazowane. Tunezja jest wprawdzie krajem muzułmańskim, produkuje się tu jednak dobre wina, interesujący likier oraz jeden gatunek piwa. Bardzo ciekawe w smaku są różnego rodzaju syropy z owoców i esencje. Latem w wielu miejscowościach turystycznych sprzedaje się soki ze świerzych owoców.
Herbata – Powolne picie herbaty miętowej należy do rytuału, który powtarza się kilka razy dziennie. Granulowaną herbatę czarną lub zieloną gotuje się wolno z dużą ilością cukru i świeżą miętą aż uzyska się gęsty napar. Do szklaneczki dodaje się listek świeżej mięty albo orzeszki piniowe. Tunezyjska herbata, aromatyczna i mocna, ułatwia trawienie, orzeźwia i gasi pragnienie. Inne herabty należy raczej zamawiać w restauracjach i kawiarniach turystycznych.
Kawa – Kawy podawanej na śniadanie w hotelowych restauracjach należy raczej unikać. Nie ma ona nic wspólnego z tym lubianym w Tunezji i smacznym napojem. Wszędzie natomiast, w kawiarenkach i nawet mniejszych lokalnych barach, można się napić znakomitego espresso. Kawa podawana jest najczęściej w małych szklaneczkach. Jeśli chce się dostać większą filiżankę kawy nieco słabszej, wówczas należy zamówić direct. Bardzo popularna jest także cafe au lait (kawa z mlekiem) i capuccino.
Woda – Tunezja jest wyjątkiem wśród krajów Afryki. Wodę wodociągową, z kranów można pić bez obaw w większych miastach. Jej smak pozostawia jednak wiele do życzenia. Najpopularniejsza woda mineralana – Safia – produkowana jest w wersji niegazowanej i gazowanej. Obie mają dobry smak i powinny być nieodłącznym towarzyszem podróży każdego turysty.
Piwo – Tunezja ma tylko jeden gatunek piwa – Celtia – produkowanego na licencji piw Stellea Artois oraz Lowenbrau. Jest ono nieco słabsze od piw europejskich, ale smakuje dobrze. Lepsze restauracje proponują swoim gościom piwa zagraniczne, ale ich wybór jest niewielki.
Wino – Tunezyjskie wina dzielą się na 3 rodzaje – najwyższej jakości AOC premier cru, dobrej jakości – AOC, i powszechnie stosowane – consomnation courante. Z win czerwonych dobre są Chateau Feriani, La Bonne Bouteille, Chateau Mornag oraz Magon. Z różowych na uwagę zasługują Tyna, Sidi-Rais rose oraz Koudiat rose. Z białych warto spróbować Coteaux de Carthage.
Wódka i likiery – Jedynym mocnym alkoholem produkowanym w Tunezji jest wódka z fig – Boukha, która w smaku przypomina wytrawne wódki owocowe. Produkowany w Tunezji mocny daktylowo-ziołowy likier Thibarine ma bardzo ciekawy smak i historię. Wytwarzany jest w wiosce Tibar, w górach Tabursuk. Receptura likieru pochodzi od francuskich mnichów.
Miejscowe napoje – Oprócz sprzedawanych na całym świecie napojów gazowanych Tunezyjczycy mają własne lemoniady. Do najbardziej popularnych należy Boga, która sprzedawana jest w dwóch wersjach. Bardzo popularne są esencje i syropy do rozcieńczania: z granatów (grenadyna), z migdałów, esencja miętowa, różana. Na ulicy w turystycznych miejscowościach oraz w lepszych kawiarniach można się napić świeżych soków owocowych.
Ceny
Pomiędzy cenami dań w restauracjach turystycznych, hotelowych a cenami w małych knajpkach, w których jadają Tunezyjczycy, jest bardzo duża różnica. Dania w restauracjach lokalnych są kilkakrotnie tańsze. W napoje najlepiej zaopatrzyc się w sklepie (najtaniej w dużych sklepach, w małych sklepikach średnio 10-20% drożej).
Higiena
Retauracje turystyczne i hotelowe przestrzegają wysokich standardów żywieniowych i ostrych zasad higieny. Małe, lokalne knajpki są zwykle czyste i schludne.
Wegetarianie
W małtych knajpkach i barkach szybkiej obsługi trudno dostać coś bezmięsnego. Dania wegetariańskie można zamówić w restauracjach turystycznych i hotelowych.
Żródło: Tunezja – przewodniki Wiedzy i Życia
Turcja – zakupy
Gdzie kupować?
Najciekawiej zakupy robi się na suku, ale zanim się tam dotrze, warto odwiedzić sklep tunezyjskiego rzemiosła ONAT, aby zorientować się w cenach. Na bazarze obowiązują bowiem ceny umowne. Oprócz bazaru zakupy można robić w dużych, państwowych sklepach wielobranżowych, która mają stałe ceny i godziny otwarcia.
Jak płacić?
W Tunezji mozna płacić gotówką i kartą kredytową. Obowiązującą walutą jest dinar tunezyjski i można nim płacić praktycznie wszędzie. W prywatnych sklepach z dywanami można płacić także w dolarach amerykańskich i w euro. W dużych sklepach państwowych oraz większych sklepach, centrach handlowych, w sklepach ONAT oraz sklepach wolnocłowych można także płacić kartą kredytową. Kartą kredytową można także płacić w dobrych restauracjach i w większości hoteli, od trzech gwiazdek w górę. Robiąc zakupy na suku, nie wolno zapomnieć o targowaniu się, często po negocjacjach udaje się zejść o połowę z ceny, której początkowo żąda sprzedawca.
Centra handlowe
W Tunezji, zwłaszcza w dużych miastach znajdują się centra handlowe, które cieszą się dużym powodzeniem wśród Tunezyjczyków. Nie są jednak zbyt popularne wśród turystów. W znajdujących się tu butikach kupić można towary firm zagranicznych. Ceny są tu wysokie, wybór nie jest oszałamiający, a jakość pozostawia wiele do życzenia.
Bazary
Bazar, czyli zbór różnego rodzaju suków, niegdyś ekonomiczne centrum miasta, także i dziś odgrywa ważną rolę. Różne części bazaru budzą się o nieco innej porze. Najwcześniej zaczynają pracę suki handlujące mięsem i warzywami, później, ok. 9, pozostałe. Kramy i sklepy czynne są zwykle do ok. 18-19. Bazary kryte są dachem, co daje schronienie przed słońcem, ale przed upałem schronić się można tylko w drogich sklepach sprzedających dywany i złoto. W medynach znajdują się także małe restauracje i kawiarenki, w których można napić się herbaty i odpocząć.
Sklepy ONAT
W każdym większy mieście oraz w wielu mniejszych miejscowościach turystycznych znajdują się państwowe sklepy promujące tunezyjskie rzemiosło artystyczne. Jednymi z najlepszych są sklepy w Susie oraz Al-Munastirze. Obowiązują tu stałe ceny, można płacić kartą kredytową, a produkty mają dobra jakosć.
Antyki
Z Tunezji nie można wywozić antyków. Jednak do sklepików sprzedających starocie warto zajrzeć ze względu na piekno niektórych przedmiotów. Można w nich obejrzeć i kupić stare dywany, kilimy i tkaniny, ceramikę, tradycyjne ślubne stroje, stare lustra i przedmioty codziennego użytku. Przedmioty te nie ulegają zakazowi wywozu. Jednak zawsze należy upewnić się u sprzedawcy, czy nie będzie problemów z ich wywozem za granicę.
Co kupować w Tunezji?
Ceramika – Mieszkańcy Kallali stosują motywy berberyjskie i używają brązu i beżu. Rzemieślnicy Nabulu lubią wzory roślinne, wybierają też żywą kolorystykę. w której dominują błękit i zieleń. Bardzo piekna jest berberyjska ceramika z Sadżananu.
Dywany – W Tunezji produkuje się głównie dywany typu allusza, mergum i zarabija. Dywany mergum wyplatano już przed islamem. Ich cechą charakterystyczną jest geometryczny wzór i ostre zestawienia barw. Utrzymane w beżowej gamie kolorystycznej dywany allusza wykorzystują proste motywy berberyjskie. Można je stosunkowo tanio kupić w Ajn Darahim i Tunisie.
Bransolety – Tunezyjską biżuterię wyrabia się ze srebra, złota i metalu. Wielką popularnością cieszą się szerokie i wąskie bransolety oraz bransolety zakładane na nogę i noszone nad kostką. Największymi ośrodkami jubilerskimi są Tunis, Safakis i Dżarba.
Perfumy – Na sukach pachnideł warto poszukać znakomitej jakości olejku jaśminowego oraz z róży damasceńskiej. Dobrej jakości jest też białe piżmo.
Szisza – Można je kupić w całej Tunezji. Najlepsze produkowane są w Tunisie i tam też można je kupić najtaniej. Trzeba dokładnie sprawdzić, czy poszczególne części fajki do siebie pasują i czy właściwie przepływa powietrze. Warto zaopatrzyć się w specjalne kostki zastępujące węgiel drzewny i mieszanki tytoniowo-miodowo-owocowe.
Wyroby z drewna – Warto zwrócić uwagę na wyroby z drewna, zwłaszcza pojemniki na oliwę oraz drewniane moździerze. Wyrabia się je głównie z drzewa oliwkowego.
Wyroby z mosiądzu – Bardzo popularne są tradycyjne wyroby z mosiądzu i brązu – tace, misy, wazony i dzbany z charakterystyczną, wąską szyjką.
Maskotki wielbłądów i inne wyroby – Chyba najbardziej typową tunezyjską pamiątką jest maskotka wielbłąda. Każdy sklep z pamiątkami dysponuje ich dużym wyborem. W Tunezji wyrabia się również maty, kosze, wachlarze, lustra i szaszijje – czerwone czapeczki.
Żródło: Tunezja – przewodniki Wiedzy i Życia